Яно добра, а нават і трэба знаць суседскую мову,
але найперш трэба знаць сваю.
Ф. Багушэвіч
Штогод 21 лютага ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. Свята гэта, абвешчанае 17 лістапада 1999 года на 30-й сесіі ЮНЕСКА, накіравана на заахвочванне моўнай разнастайнасці і шматмоўнай адукацыі, падтрымку нацыянальных моў і культур, захаванне нацыянальнай адметнасці і самабытнасці, забеспячэнне права кожнага чалавека карыстацца роднай мовай і спрыяе ўсведамленню моўных і культурных традыцый, якія грунтуюцца на ўзаемаразуменні, цярпімасці і дыялогу.
Лютаўская дата была абрана як даніна памяці падзеям 1952 года, калі ў сталіцы Бангладэш ад куль паліцэйскіх загінулі студэнты – удзельнікі дэманстрацыі ў абарону роднай мовы. Студэнты патрабавалі прызнаць мову бенгалі адной з дзяржаўных моў краіны.
У лютым 2000 года Генеральная асамблея Арганізацыі Аб’яднаных Нацый, падкрэсліўшы важнасць культурнай і моўнай разнастайнасці, падтрымала рашэнне ЮНЕСКА аб абвяшчэнні Міжнароднага дня роднай мовы і заклікала ўсе дзяржавы спрыяць абароне і захаванню моў народаў свету.
Моўная разнастайнасць – велізарны здабытак спадчыны і непаўторны вынік творчасці чалавека. Мова забяспечвае непарыўную сувязь паміж носьбітамі, паміж мінулым, сапраўдным і будучыняй.
На сёняшні дзень у свеце налічваецца каля 6 тысяч моў, але, па данных ЮНЕСКА, у бліжэйшы час прыкладна палова з іх можа знікнуць, страціўшы апошніх носьбітаў. Паводле праведзеных даследаванняў кожныя два тыдні знікае адна мова, забіраючы з сабой непаўторную культурную спадчыну.
Рэспубліка Беларусь – поліэтнічная дзяржава. У нашай краіне пражываюць больш за 140 народнасцей, і ў любога іх прадстаўніка ёсць магчымасць карыстацца роднай мовай. Больш таго, дзяржава стварае ўмовы для навучання ў краіне на розных нацыянальных мовах.
Для большасці жыхароў Рэспублікі Беларусь роднай з’яўляецца беларуская мова. Таму ў краіне праводзіцца паслядоўная палітыка па яе падтрымцы і развіцці.
З 15 па 22 лютага 2021 года ў рэспубліцы праходзіць Тыдзень роднай мовы. Актыўныя ўдзельнікі святкавання – установы адукацыі, навуковыя ўстановы, арганізацыі мас-медыа. Насычаную і разнастайную праграму Тыдня рэалізуе Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі.
З нагоды Дня роднай мовы Нацыянальная бібліятэка Беларусі традыцыйна рыхтуе святочныя графічныя малюнкі, якія адлюстроўваюць прыгажосць беларускай мовы. Увечары з 19 па 21 лютага бібліятэка запрашае звярнуць увагу на свой будынак, каб «адчуць смак роднай мовы» з дапамогай цікавых ролікаў. У іх будуць прадстаўлены не толькі традыцыйныя цытаты класікаў нацыянальнай літаратуры, але і прыгожыя беларускія словы, якія перадаюць асаблівасці графікі і правапісу, – усё тое, што адрознівае нашу родную мову ад іншых.
НІА
